والدین سمی نباشید! همراه با نمونه های بالینی

اطراف ما پر است از والدینی (مراجع) که در خیال خود بهترین آرزو ها را برای فرزندان خود دارند! والدینی که پر از آرزوهای سرکوب شده ای هستند که قرار است فرزندان جور آن ها را بکشد..

همین چند ماه قبل با والدی صحبت میکردم که برای کودک زیر 2 سال خود به دنبال آزمون های استعداد سنجی بود و میگفت میخواهم از الان روی فرزندم کار کنم که در مدارس خاص و استعداد درخشان  تحصیل کند. میگفت من خودم نتوانستم در این کلاس ها شرکت کنم و حالا فکر میکنم بهتر است هوای فرزندم را داشته باشم تا موفق تر شود.

هر چند که وسواس از این مادر میچکید – و بعدا که مورد ارزیابی هم قرار گرفت این تشخیص مورد تایید قرار گرفت – اما الان بحث ما مشکلات مادر نیست. بحث ما بر میگردد به پاراگراف اول. والدینی که بنا به خواسته های خودشان برای فرزندان تصمیم میگیرند.

یا مادر دیگری بود که شکایتش، عدم نشاط در فرزند 6 ساله اش بود که چرا این بچه شاد نیست. نمیپرد، نمیجهد و همبازی های زیادی ندارد. مادر به شدت نگران افسردگی و افسرده شدن کودک خود بود. ولی کودک را بررسی کردیم، دیدیم او مشکل جهیدن ندارد اما مادر در ابتدای کودکی پر و بال کودک را قیچی کرده است.

وقتی اوقات فراغت این کودک را چک کردم، همه چیز دیدم جز فراغت. زمان های کودک به شدت پر از کلاس های جورواجور، از پیانو گرفته تا شنا، از زبان گرفته تا رقص و … بود که حتی زمان جهیدن که هیچ، بلکه نفس کشیدن هم از کودک گرفته بود.

هر چند در جلسه تشخیصی به نتیجه رسیدیم که مادر به شدت شخصیت وسواسی دارد اما باز بحث ما این نیست. فرزندی در این میان است که به شدت در حال له شدن و اذیت است.

بحثی در مشاوره تحصیلی وجود دارد که خیلی داغ است. این سوال اساسی:

در انتخاب رشته به استعداد های کودک توجه کنیم و یا به علاقه اش؟

راستش را بخواهید سوال ذاتا ناقص است. شاید پاسخ درست هیچ کدام باشد. ما باید به هر دو توجه کنیم نه اینکه تک بعدی باشیم.

والدین بود که فرزندش در شرف خودکشی بود و علائم اقدام را پر میکرد و بوی خطر در فضا پر شده بود. اما فکر میکنید دغدغه مادر چه بود؟ اگر الان وارد درمان شود، از آزمون استعداد درخشانی جا میماند؟

والدین فکر میکنند، والد بد بودن تنها ضرب و شتم فرزند و تنبیه او است. اما شاید به جای فرزند فکر کردن، عمل کردن و در ازای انجام ندادن خواسته های والدین به او احساس گناه دادن، یکی از مصادیق مشخص والد بد بودن در روانشناسی است.

انتخاب رشته و شغل اصولا باید با همراهی و هم نظری فرزندان صورت بگیرد. والدین ذاتا به دنبال موفقیت فرزندان خود هستند اما این قصد به صورت مستقیم با شادکامی آنان در دهه های بعدی با شغلی که انتخاب میکنند ارتباط ندارد.

دانشجویان و دانش آموزان عمر کاری بسیار بلندی دارند. شاید اجبار آن ها به انتخاب یکی از مشاغل پول ساز و معروف الان، برای آینده ای دور کارساز نباشد.

به گفته ایزیکیل ایمانوئل «والدینی که، عوض پرورش فرزندانی کنجکاو و اخلاق‌مدار، بر شغل‌گراییِ محدود متمرکز می‌شوند نه‌فقط ممکن است کودکانشان را برای مشاغل منسوخ آماده کنند، بلکه معمولاً آدم‌های جاه‌طلب، کسل و ناراضی تحویل جامعه می‌دهند»

پس لطفا در این ماه و ماه های آتی، که فرزندتان را به دانشگاه و مدرسه می‌برید یادتان باشد که آن‌ها فرصت کافی برای انتخاب شغل آینده‌شان خواهند داشت. تا آن زمان، آن‌ها را تشویق کنید ماجراجو باشند و خودشان و مغزشان را به چالش بکشند. تنها در این صورت است که درمی‌یابند طی ۷۰ سال آینده چه‌ چیز به زندگی‌شان معنا و ارزش خواهد بخشید.

میلاد زارعی

مشاور و هیپنوتراپیست